Endeavor Türkiye ve Endeavor Global’in araştırma birimi Endeavor Insight’ın, İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) ve Eczacıbaşı Topluluğu desteğiyle hazırladığı “İstanbul Teknoloji Ekosistemi Haritası” yayınlandı.
Rapora göre girişimcilerin önündeki en önemli engel ileri aşama sermayeye ve teknik yeteneğe erişim. Girişimcilik ekosisteminin sağlıklı bir şekilde gelişmeye devam edebilmesi için ArGe ve diğer Startup desteklerinin birbirinden ayrılarak yeniden düzenlenmesi, teknoparklara ilişkin düzenlemelerin gözden geçirilmesi ve çalışan hisse opsiyonu konusundaki yasal düzenlemelerin ele alınması gerekiyor.
2019 yılındaki İstanbul teknoloji girişimciliği ekosistemini ele alan çalışma, İstanbul’da kurulu 865 teknoloji girişimcisinin açık verileri ile 200 teknoloji girişimcisi ve 20 kadar da yatırımcı ve destek kuruluşuyla birebir görüşmeler yapılarak yürütüldü.
‘İstanbul Teknoloji Ekosistemi Haritası’nın detayları İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) Genel Sekreteri İsmail Erkam Tüzgen, Endeavor Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kurttepeli, Endeavor Genel Sekreteri Aslı Kurul Türkmen ve Eczacıbaşı Holding İnovasyon ve Girişimcilik Yöneticisi Burak Yaman’ın katıldığı online basın buluşmasında ekonomi gazetecileri ile paylaşıldı.
“İstanbul Teknoloji Ekosistemi Haritası”, İstanbul teknoloji girişimciliği ekosisteminin büyümeye devam ettiğini, ancak son bir kaç yılda büyüme hızında düşüş yaşandığını gösterirken, girişimcilerin önündeki en büyük engelin sermaye ve teknik yeteneğe erişim ile yasal düzenlemeler olduğuna işaret etti. Çalışma, İstanbul’un girişimci destekleme altyapısının hızla büyümekte olduğunu da gösterdi. 2010 yılında 5 olan destekleyici kurum sayısının, 2019 sonunda 80’nin üzerine çıktığı belirlendi. Rapora göre İstanbul’da her yerli 12 teknoloji girişimi için bir kuluçka ve hızlandırma merkezi düşüyor.
Çalışmada girişimcilerin karşılaştığı en büyük sorunlardan birinin de ilgili mevzuatın yetersizliği olduğu belirtiliyor. Görüşme yapılan katılımcıların yüzde 50’den fazlası bunun ciddi veya çok ciddi bir sorun bir olduğunu düşünmekte. Girişimciler özellikle yetenekli çalışanların elde tutulmasına ilişkin düzenlemelerin yetersiz olduğunu ifade ediyor. Çalışan hisse opsiyonu ve iş gücünün geri dönmesi için mali teşvikler gibi yasal düzenlemelerin yapılması isteniyor. Girişimciler için farklı yapılandırılmış desteklerin çıkarılması ve bunların ArGe teşviklerinden ayrı tutulması ise başka bir konu olarak öne çıkıyor. ArGe teşviklerindeki kısıtlayıcı yaklaşımların girişimcilerin hızlı ve değişime alışkın yapılarına uyum sağlayamadığı düşünülmekte.
Güçlü Network, ekosistemin hızlı büyümedeki ana unsurlardan biri…
Rapora göre deneyimli girişimcilerin bu tecrübelerini melek yatırımcı ve mentor olarak ekosisteme aktarmaları, İstanbul’un en önemli avantajlardan biri olarak belirlendi. İstanbul’da bulunan 865 teknoloji Startup’ı incelendiğinde, deneyimli bir girişimciyle bağlantısı bulunan bir şirketin yüzde 50’nin üzerinde bir büyüme performansına sahip olduğu gözleniyor.
Sektördeki yaklaşık 865 teknoloji şirketinin 186’sı seri girişimcilik, geçmiş iş deneyimi ve/veya melek yatırımcılık yoluyla en az bir diğer şirketle ilişkili. Akran ilişkileri de son derece güçlü, kurucuların %74’ü, şehirde görüşmek istedikleri herhangi bir kurucunun telefon numarasına aynı gün erişebileceğini belirtiyor.
Öte yandan şirketlerini belli bir ölçeğe ulaştıran girişimciler, kurdukları şirketten elde ettikleri kaynağı ekosisteme geri vererek yeni nesil girişimcilere destek oluyor. İstanbul’da, 100 ve üzeri çalışanı olan girişimcilerin desteklediği girişimlerin ölçeklenme oranının 2 kat daha fazla olduğu gözlemleniyor.
İstihdama 25.000 katkı
2019 yılı itibariyle İstanbul’da kurulmuş veya genel merkezi İstanbul’da yer alan yaklaşık 865 teknoloji şirketi bulunuyor. Bu şirketler 25.000’den fazla çalışana tam zamanlı ve kalıcı istihdam sağlıyor. Diğer yandan istihdama katkının çoğu büyük şirketlerden geliyor. Bu istihdamın yüzde 68’i, minimum 50 çalışana sahip 107 yerli teknoloji şirketinden geliyor.
Raporun detaylarına İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle hazırlanan http://istanbultechmap.com/ web sitesi üzerinden ulaşmak mümkün.